تاثیر بازی درمانی بر مشکلات رفتاری و کارکردهای اجرایی کودکان

بازی برای کودکان راهی طبیعی برای بیان خودشان است و کودک از طریق بازی، شخصیت و ویژگی‌های درونش را می‌شناسد.

بازی‌درمانی، فرصتی فراهم می‌کند تا کودکان بتوانند در حضور متخصصین و درمانگران، از طریق بازی‌های خاص، احساسات خود را بیان کرده و شخصیت خود را شکل دهند؛ درست همان‌طور که بزرگسالان با سخن گفتن مشکلات خود را بیان می‌کنند. آنها احساساتی مثل ترس، ناراحتی، شادی و عصبانیت خود را از طریق بازی بیان و به این ترتیب احساس امنیت و ارزشمند بودن می‌کنند. کودک در بازی نیازهای حسی ــ حرکتی خود را برآورده می سازد و انرژی خود را تخلیه می‌کند، این کار به او آرامش می‌دهد و اگر این انرژی امکان بروز پیدا نکند، ممکن است به اضطراب، افسردگی و پرتحرکی تبدیل شود.

در واقع بازی به اندازه تغذیه صحیح و احساس صمیمیت و امنیت برای رشد کودک مهم و ضروری است و عاملی است که به رشد تفکرات و خلاقیت های کودک کمک می کند.

در این روش، درمانگران با انجام بازی‌های مختلف با کودکان، علاوه بر تشخیص اختلالات رفتاری و روحی، مهارت‌های اجتماعی آنها را تقویت می‌کنند. بازی درمانی راهی برای تقویت مهارت‌های حل مسئله و آموزش مواردی مثل احترام به دیگران و کشف خودشان است. بازی‌درمانی ( Play therapy) به این منظور طراحی شده تا کودکان بتوانند نگرانی‌های درونی خود را در طول بازی نشان دهند و مشاور و متخصص راهکارهایی را برای کاهش اضطراب و استرس از طریق بازی ارائه دهد. بازی درمانی به کودکان اجازه می‌دهد تا احساسات خود را بهتر بیان کنند و تجربه‌ی جدیدی از ابراز احساسات را کسب کنند. از طرف دیگر، تقویت تعاملات و ارتباط با دیگران و همچنین بهبود روابط خانوادگی نیز از دیگر مزایای بازی درمانی به شمار می‌رود.

علاوه بر آن، درمانگر به‌طور دایم فضایی را ایجاد می‌کند که کودک در آن احساس امنیت و صمیمیت داشته باشد تا بتواند در احساسات خود کندوکاو کند.

جلسات بازی‌درمانی معمولاً بین نیم ساعت تا یک ساعته هستند و به طور پیوسته یک بار در هفته یا بیشتر برگزار می‌شوند. تعداد جلسات مورد نیاز، به شخصیت کودک و میزان پاسخ او به این نوع درمان بستگی دارد. درمان می‌تواند به هر دو صورت فردی یا گروهی انجام شود.

تکنیک های بازی درمانی

تکنیک‌هایی که درمانگر ممکن است از آن‌ها در بازی‌درمانی استفاده کند، عبارتند از:

• خواندن داستان‌ و خلق قصه‌های مختلف
• نقش آفرینی به جای شخصیت داستان‌ها
• مکالمه با اسباب بازی
• بازی با عروسک‌های انگشتی و خیمه شب‌بازی
• هنر و صنایع دستی
• تجسم خلاق
• بازی با آب، شن و خمیر
• بازی با لگوها و سازه‌های کوچک
• رقص و حرکات موزون
• بازی‌های موزیکال

بازی درمانی به درمان چه اختلالاتی کمک می‌کند؟

بازی‌درمانی برای کودکانی که با مشکلات و اختلالات اجتماعی، عاطفی، رفتاری و یادگیری دست و پنجه نرم می‌کنند، تجویز می‌شود. مشکلاتی مثل:

لجبازی

بیش‌فعالی

عصبانیت و پرخاشگری

رفتارهای نامناسب در جمع

مشکلات یادگیری

مشکلات خواب

سفرهای گروهی با هدف بازی‌درمانی، فرصتی بی‌نظیر برای کودکان فراهم می‌کنند تا در یک محیط غیررسمی و دوستانه، در کنار همسالان خود تجربه‌های جذابی کسب کرده و در مسیر درستی برای رشد و توسعه شخصی خود قرار بگیرند. این سفرها به عنوان موقعیت تفریحی و آموزشی در نظر گرفته می‌شوند که به کودکان امکان می‌دهد بازی‌های مفهومی و انگیزشی را تجربه کنند.

در این مسیرها، کودکان به تفکر گروهی عادت می‌کنند، مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کرده و از تعامل با همسالان خود و مشاوران و درمانگرهای کودک بهره‌مند می‌شوند. این تجربه‌ها به آنها کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی خود را در زندگی روزمره بهبود بخشند و در مواجهه با چالش‌ها بهتر عمل کنند.

به علاوه، سفر گروهی با هدف بازی‌درمانی به کودکان اجازه می‌دهد تا از محیط خانه و مدرسه خارج شده و با تغییر مکان، تجربه‌های جدیدی را کسب کنند. این تجربه‌ها می‌توانند در رشد روحی و اجتماعی آنها تأثیرگذار بوده و انگیزه‌ای در جهت تلاش کودک برای قرار گرفتن در مسیر درست باشند.